José Poelmans zegt het nog altijd, wanneer ze haar nieuwe sport met haar oude sport vergelijkt.,,Ik kon mijn fysieke kwaliteiten niet kwijt. Ik was als aanvallende middenvelder in het hockeyteam gewend altijd maar te gaan, te lopen en te organiseren. Dat was heerlijk. Toen ik stopte met internationaal hockeyen en eens ging golfen dacht ik: dit is niks voor mij. Ik kon mijn energie niet kwijt, miste het bewegen. Dat fanatisme in mij stroomde nog steeds, ineens moest ik rustig zijn, stilstaan.”
Ze speelde 86 interlands en werd in 1971 uitgeroepen tot beste hockeyster ter wereld. José Poelmans stopte midden jaren zeventig met tophockey en zocht een andere sport. Ze werd lid op Golfclub De Dommel in St. Michielsgestel en nam golfles. Het kon haar nog niet bekoren. Tijdens een verblijf van een paar jaar op San Jose State University in Californië, waar een golfprogramma was, pakte ze het toch maar weer op. Terug in Nederland besloot ze het GVB te halen. Maar nog steeds vond ze er ‘niks aan’. Hockey en golf waren voor haar totaal verschillende sporten.
Foto: Janus van den Eijnden
Dankzij het inzicht van Van Wel voelde ze langzaam maar zeker het sportieve bloed weer stromen. ,,Wennen was het zeker. Hockey is actie en reactie. Golf is rust, focus, concentratie. Elke slag is eigenlijk een strafbal nemen. Ik wist nog hoe dat ging, want bij hockey nam ik ook vaak de strafballen. Concentratie, focus en slaan. In het spel ren je van hot naar haar, een pass kan weleens mis gaan, die kun je dan gemakkelijk herstellen. Bij golf weet je dat elke slag belangrijk is.”
Ze werd fanatiek, zeer fanatiek. Ze werd lid van Golfclub De Gulbergen en aansluitend lid van de Eindhovensche, ging competitie spelen en trok regelmatig met een groepje golfers en pro’s naar het buitenland. Er was zelfs weer het teamgevoel, waaraan ze als hockeyster zo verknocht was. ,,Samen spelen, samen winnen, samen verliezen. Dat vond ik het mooiste aan tophockey: samen lachen, samen huilen. Als je speelt heb je een bepaalde intense beleving van het spel en het team. Dat miste ik het meest in golf. En nog steeds. Gelukkig kan ik in de competitie met golf, als je met een teamgenoot moet samenspelen, dat gevoel weer hebben. Sporten is voor mij toch meer dan het beheersen van techniek en tactiek.”
Hockey was voor haar ‘het einde’. Toch werd golf een waardig opvolger. ,,Focussen, het altijd goed willen doen, willen winnen. Ja, die topsportmentaliteit zit er nu eenmaal in. Het beste uit jezelf halen. Het wordt wat minder. Mijn handicap is rond de 9.5 en omdat niveau te behouden moet ik regelmatig oefenen en spelen. Die drive heb ik nu minder, als ik maar lekker golf en het goed doe. Om dan samen met anderen ervan te genieten en erover na te praten.”
Samen met Din Binkhorst, Frank Molenaar en Taco Hupkens gaf Poelmans (ze is organisatieadviseur) enige jaren coaching in holistic golf. Het waren de ideeën van sociaal psycholoog Binkhorst, samengevat in zijn leerboek ‘Golf, de gouden weg naar de hole’, om golfers de weg te wijzen in mentale vaardigheden. Door middel van routinematige handelingen, zoals ademhaling, positief denken en focussen op de plek waar je de bal wilt laten landen. De methode toonde overeenkomsten met die van de Amerikaan Timothy Gallwey, The Inner Game (naast The Inner Game of golf, ook tennis, skiing, music, work, stress, winning) uit de jaren zeventig. José Poelmans: ,,Onze methode heeft veel golfers geholpen. Gewoon, laat ik het zo zeggen: op het moment van slaan het juiste gevoel vinden.”
Terug naar haar eerste ‘liefde’, hockey. Want daarin heeft ze toch het ware sportgevoel leren kennen: strijd, willen winnen, samen spelen, samen zijn, het sociale leven. ‘Topsport zoals ik dat heb bedreven levert iets positiefs op. Je wilt toch resultaat, daar ga je voor: het beste uit jezelf en je team halen. En: als hockeyer kom je bij het golfen altijd uit de rotzooi. Die polsbeweging die je ooit hebt geleerd kan je helpen. Je ziet het als een golfer de bal uit de rough slaat. Die krachtige beweging. Ik zie meteen als een golfer een hockeyachtergrond heeft. De slag of de swing is anders, maar je ziet het. Ik zie het.’
En dan nog iets: ,,Ik ben natuurlijk als hockeyster opgegroeid met spelen op écht gras. Later speelde ik op kunstgras. Daardoor was het voor mij bij golf moeilijk bij een approach-slag na het balcontact grond/gras te raken. Bij hockey zorgde je er wel voor dat dat niet gebeurde. Beschadiging van het veld en een zeer ongelukkige slag. Menigmaal heb ik daardoor in het begin bij golfen óver de bal geslagen of de bal hopeloos slecht geraakt.”
——————————————————————————————————-
JOSÉ POELMANS (69), geboren in Ravenstein (Noord-Brabant), begon met hockey bij Rapidity Oss, intussen fusieclub MHC Oss, en speelde later bij M.O.P. in Vught. Ze hockeyde 13 jaar in het Nederlands team. Eerst van 1966 tot en met 1976 en later nog in 1980 en 1981. Ze speelde 86 interlands en werd in 1971 uitgeroepen tot beste speelster van de wereld. In 1971 werd Poelmans met Nederland wereldkampioen in Nieuw-Zeeland. In 1974 opnieuw, ditmaal in Frankrijk. Bij haar afscheid van Oranje was ze met 86 interlands Nederlands recordhoudster. Ze was nog even coach van het Nederlands team, als vervanger van de zieke Gijs van Heumen. Ze golft sinds begin jaren tachtig en speelt nu competitie met Golfclub De Pan. José Poelmans is lid van De 144, een vereniging van succesvolle oud-sporters, sportbestuurders en sportjournalisten.
Dit interview is gepubliceerd in GolfersMagazine 9 (november 2015)
guusvanholland 