Martien Schurink, een Geldersman tot op het bot

Martien Schurink kwam uit Zutphen. Als je dat nog niet wist, dan was je gezakt voor je toelatingsexamen. Te pas en te onpas vertelde hij dat aan het bureau van de sportredactie van de Volkskrant. Hoe vaak hij dat niet zei!

En nog vaker zei hij tegen mij dat wij samen uit Gelderland kwamen, we waren dus Geldersmannen. Zoals hij dat zo mooi wist uit te spreken. Een Geldersman dit, een Geldersman dat. Martien zei het met trots. Dan begon hij over zijn baan bij De Gelderlander en hoe hij De Graafschap uit Doetinchem had gevolgd als voetbalverslaggever.

Na die onthulling rochelde hij zijn keel en liet een lachje horen dat veel op het gehinnik van een paard leek. Paardensport was bij de Volkskrant naast pingpong zijn specialiteit. Voor de ene sport was kritischer dan voor de andere. Pingpong deed hij zelf en hoe! In mooie bewoordingen beschreef Martien de prestaties van de pingpongers. Hij had het nooit over tafeltennis, hij vond pingpong beter passen. Toch wist hij te vertellen dat pingpong een wereldsport was, want in elk land speelden ze dat spelletje; dat gold immers niet voor vele andere sporten.

Martien trad een half jaar na mij in dienst van de sportredactie, in het najaar van 1976, en vormde een welkome versterking. Alleen al door zijn aanwezigheid: eigenwijs en betweterig. En altijd dat lachje na een verhaal dat geen nadere uitleg behoefde. Martien was Martien, gezegend met een mooie pen, een uitstekend gevoel voor taal en kritisch.

Paardensportliefhebbers konden soms zijn bloed wel drinken, vooral als hij eenmaal per jaar naar de Military in Boekelo was geweest. Met zijn gevoel voor ethiek liet hij, geholpen door de immer kritisch sportredactie, zijn afkeer voor de dierenbeulen in Boekelo gelardeerd met zijn humor blijken. Toch heeft hij daar nooit, afgezien van een enkele brief van een geschokte lezer, last van gehad. Hij wist als ‘boer’ uit Zutphen die nota bene een katholiek internaat had doorlopen, toch hoe het zat.

Bij pingpong was hij minder kritisch, vooral omdat hij dat zelf speelde bij een derdeklasser in zijn woonplaats Hoorn (Rats), en wist hoe het zat met dat rubber, bat en lijm.

Wat hij ook schreef, zijn betoog kwam nooit hard aan. Vooral omdat hij ‘te mooi’ schreef en omdat de Volkskrant nooit zo serieus werd genomen als met name De Telegraaf en het Algemeen Dagblad (wat daar ook – houterig – over geschreven werd).

Schurink werd verweten te veel afstand te nemen van de sport – misschien wel door zijn taalgebruik. Toen er een pingpongtafel op de redactie werd geplaatst, was Martien in zijn element. Hij daagde iedereen uit en vond in collega Hans van Wissen zijn ultieme tegenstander. Zwetend liet hij zien wat hij in zijn mars had. Van Wissen deed naar harte lust mee en toonde ook zijn trucages, waar Martien juist patent op had.

Terwijl Hans zijn cynische lachjes niet kon onderdrukken, bleef Martien serieus tot op het bot. Winnen deed Martien natuurlijk. Als hij niet won kwam dat door een ‘oude blessure’ of door ‘zijn slechte ogen’ (wat zeker waar was), zei hij achteraf.

Soms schreef hij ook over voetbal. Van De Graafschap en Go Ahead Eagles uit Deventer tot de UEFA-cupwedstrijden Carl-Zeiss Jena (waar hij zijn tweede vrouw Barbara ontmoette) tegen Sparta en Anderlecht – Spartak Praag. Wij op de bureauredactie keken op de Belgische televisie naar de laatste wedstrijd en zagen dus wat er gebeurde.

Martiens verslag kwam binnen. En we zagen dat hij een andere uitslag had met de van hem bekende conclusies. Dat was toch anders dan wij als bureauredacteur hadden gezien op de televisie. Ik wist dat je vanaf de perstribune niet goed het scorebord in het Astridpark kon zien. Martien was te laat binnengekomen en had het eerste doelpunt gemist. Zo snel als ik kon, herschreef ik het verslag, met de goede uitslag. Martien heeft er nooit iets over gezegd, dat zijn verslag toch foutief was, met – nogal pijnlijk – de verkeerde conclusie.

Toen onze wegen zich in 1988 scheidden, ik ging naar NRC Handelsblad, Martien bleef bij de Volkskrant, zei Martien tegen mij: ‘Stom van je Guus. Je was net zo goed bezig. Bovendien blijf ik achter als de enige Geldersman.’

Wat bleef, was ons innige contact. Hij werd een hele goede eindredacteur en ik sloeg mijn vleugels uit als schrijver. We kenden elkaar zo goed, zeker omdat ik zijn eerste vrouw Margriet nog gekend heb en omdat ik meeleefde met zijn zoon Stijn die volgens Martien ‘het’ wel zou maken.

Wat ik nog niet wist was dat hij politiek zo geëngageerd was. Hij was republikein en werd in Hoorn een politieke woordvoerder van de PvdA. Hij zette zich in voor het omver-halen van het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen omdat deze niet pluis was geweest. Zo waren er meer standpunten (gelijkstelling van homo’s, lesbo’s en meer andersgeaarden) waarmee hij in Hoorn de krant haalde.

Martien had zich meer op de sportredactie moeten laten gelden – en niet alleen de paardensport en zijn geliefde pingpong kritisch benaderen. Hij had een geweldige taalvaardigheid en dacht meer na over het leven dan hij liet merken. Dat kwam er pas uit na zijn pensioen. Helaas. Martien was een gouwe gozer, niet alleen omdat hij een Geldersman was.

Martien Schurink is overleden op 27 december 2023. Hij leed aan Alzheimer.

Tags: Alzheimer